Lucky Luke "verloor" zijn sigaar
Strips en censuur
Niet alleen journalisten worden soms gehinderd of bedreigd als ze hun werk proberen te doen. Striptekenaars en striptekenaars hebben ook altijd in de frontlinie gestaan als het ging om het uitoefenen van de vrijheid van meningsuiting. Auteur en striptekenaar Jan Smet heeft onlangs "Duizend bommen en castraten" gepubliceerd over dit onderwerp. Het boek onderzoekt aan de hand van voorbeelden hoe de censuur door de jaren heen tekeer is gegaan tegen strips.
Lucky Luke mag niet meer roken en De Marsupilami werd ervan beschuldigd slechte ideeën in kinderhoofdjes te stoppen, om maar een paar voorbeelden te noemen. De pedagogische tentoonstelling neemt een visuele tour door een eeuw van deze spanningen. Striptekenaars en verhalenvertellers aan de ene kant, en uitgevers, redacteuren, religieuze leiders en politici aan de andere kant.
Zo wordt de tentoonstelling "Bommen en krengen, censuur en strips" beschreven, die tot 21 mei te bezoeken is in de Bozarzaal in Brussel.
Voor Karl Van den Broeck, coördinator van de tentoonstelling, zijn de tijden dat koningen, dictators en presidenten druk uitoefenden allang voorbij in de Westerse democratieën, maar zijn er nieuwe censoren opgedoken en hij haalt een van de meest illustratieve voorbeelden aan, namelijk de controverse over een van de eerste werken van Kuifje, dat in de tentoonstelling is opgenomen, waarin het populaire personage naar een Congo in de jaren 1930 reist en waarin de stereotypen en het racisme die inherent zijn aan de maatschappij van die tijd voelbaar zijn.
Hergé erkende jaren later dat hij beïnvloed was door de vooroordelen van het "burgerlijke milieu" van die tijd toen hij de strip bedacht; dit was echter niet genoeg om de zaak in 2007 voor te leggen aan de Britse Commissie voor Rassengelijkheid. Jaren later oordeelde een rechtbank dat de strip niet racistisch was, maar de controverse duurt tot op de dag van vandaag voort, volgens een van de stukken in de tentoonstelling over de Kuifje-zaak.
"Door het nu te publiceren, pleeg je geen racistische daad, maar je moet het wel uitleggen. Dus nu worden deze strips herdrukt met een uitleg aan het begin," zegt Van den Broeck.
"Ik denk dat wanneer werken of cartoons aanzetten tot geweld of discriminatie, censuur geen slechte zaak is. Je kunt een discussie op gang brengen en dat is het beste, want wat mij bang maakt (...) is dat iemand met gezag zegt 'dit moet gecensureerd worden'".Bron.
De tentoonstelling stelt een laatste vraag aan de bezoeker: is sommige censuur gerechtvaardigd om sociale minderheden te beschermen?
