Φτώχεια στην Ισπανία. Γελοιογραφία της 20/09/2025 στο CTXT
Μετάφραση της γελοιογραφίας: "Μη στενοχωριέστε, αυτή τη φορά ήμασταν στις ειδήσεις για σχεδόν ενάμιση λεπτό".
Η φτώχεια σπάνια συζητείται επειδή είναι ένα "άβολο" θέμα που έρχεται σε ρήξη με τους θριαμβολογικούς λόγους της ανάπτυξης και επειδή δεν τη συνδέουν όλοι άμεσα με ορισμένα καθημερινά γεγονότα που γίνονται οι πιο φρικτές ειδήσεις. Η φτώχεια κρύβεται επίσης πίσω από πολλές άλλες ιστορίες για τις οποίες δεν γνωρίζουμε τίποτα, αλλά που, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, όλοι γνωρίζουμε την ύπαρξή τους. Κάθε τόσο κάποιο ρεπορτάζ μάς υπενθυμίζει και πάλι πού βρισκόμαστε.
Έτσι, η τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Δικτύου για την Καταπολέμηση της Φτώχειας (EAPN-ES), η οποία συντάχθηκε με στοιχεία από το 2024, άφησε αρκετούς τίτλους και συμπεράσματα που δεν είναι λιγότερο ανησυχητικά επειδή είναι γνωστά.
Μια από τις πιο διαδεδομένες δηλώσεις ήταν ότι περισσότερα από τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι στην Ισπανία ζουν με λιγότερα από 644 ευρώ το μήνα, αλλά υπάρχουν και άλλες που είναι ακόμη πιο θλιβερές.
Η Ισπανία έχει το υψηλότερο ποσοστό παιδικής φτώχειας στην ΕΕ
Η Ισπανία βρίσκεται πάνω από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) σε όλους τους δείκτες φτώχειας, αποκλεισμού και ανισότητας και είναι η τέταρτη χώρα με το υψηλότερο ποσοστό ατόμων που κινδυνεύουν από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, πίσω μόνο από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Ελλάδα. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το ποσοστό παιδικής φτώχειας, το υψηλότερο στην ΕΕ, με 2,3 εκατομμύρια παιδιά και εφήβους να ζουν σε συνθήκες φτώχειας.
Η Ισπανία παραμένει η χώρα της ΕΕ με το υψηλότερο ποσοστό παιδικής φτώχειας, 29,2%. Και για όσους θέλουν να κατηγορήσουν τη σημερινή ή την προηγούμενη κυβέρνηση, έχω άσχημα νέα. Η κατάσταση αυτή παραμένει στάσιμη για περισσότερα από 15 χρόνια.
Το στεγαστικό πρόβλημα ως πολυετής παράγοντας φτώχειας
Η στέγαση, ένα χρόνιο πρόβλημα που είναι τόσο δύσκολο να λυθεί επειδή είναι θέμα βούλησης και επειδή καμία κυβέρνηση δεν είναι πραγματικά ικανή να το κάνει, εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα κύρια προβλήματα του ισπανικού πληθυσμού και είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας φτώχειας που αυξάνει τις υπάρχουσες ανισότητες στις αυτόνομες περιφέρειες.
Η αύξηση των τιμών είναι ιδιαίτερα εμφανής στα ενοίκια, των οποίων η μέση μηνιαία δαπάνη έχει αυξηθεί κατά 39,3 % σε εθνικό επίπεδο μεταξύ 2014 και 2024, σχεδόν διπλάσια αν συγκριθεί με την πληρωμή του στεγαστικού δανείου (αύξηση 20,1 %). Η αύξηση αυτή οξύνθηκε στις Βαλεαρίδες Νήσους (+77,6 %) και στις Καναρίους Νήσους (+68,1 %), οι οποίες, μαζί με την Κοινότητα της Μαδρίτης, την Καταλονία και την περιφέρεια της Βαλένθια, είναι οι περιφέρειες όπου το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού ζει με υψηλές δαπάνες για στέγαση (40 % ή περισσότερο του εισοδήματος), πάνω από τον εθνικό μέσο όρο.
Η τελευταία σημαντική πρόταση στο πλαίσιο αυτό ήταν η δημιουργία ενός δωρεάν τηλεφωνικού αριθμού, του 047, για την απάντηση ερωτήσεων σχετικά με τους διαθέσιμους κανονισμούς και τις ενισχύσεις. Για περισσότερη διασκέδαση, ο αριθμός που επιλέχθηκε είναι μια αναφορά στο άρθρο του Συντάγματος που αναγνωρίζει το δικαίωμα όλων των πολιτών να απολαμβάνουν αξιοπρεπή και επαρκή στέγαση, το οποίο γιορτάζει φέτος την 47η επέτειό του. Έχω να δω ένα τέτοιο αστείο μετά από εκείνες τις περίφημες και διαβόητες παντόφλες του Keli Finder ή την άλλη πιο πρόσφατη καμπάνια των"Ντεροτσολιάδων" για την υπερτιμολόγηση των λογαριασμών ρεύματος.
Ωστόσο, ο κίνδυνος φτώχειας ή/και κοινωνικού αποκλεισμού (ποσοστό AROPE) μειώθηκε το τελευταίο έτος από 26,5% σε 25,8% του πληθυσμού, περίπου 12,5 εκατομμύρια άτομα (200.000 λιγότερα), το χαμηλότερο ποσοστό από το 2014. Για το EAPN-ES πρόκειται για σημαντική μείωση, που αντανακλά τη δέσμευση για κοινωνικές πολιτικές τα τελευταία χρόνια, αλλά προειδοποιούν ότι από το 2014 τα ποσοστά δεν έχουν καταφέρει να πέσουν κάτω από το 25% του πληθυσμού. Με άλλα λόγια, τουλάχιστον 1 στους 4 ανθρώπους στη χώρα μας παρέμεινε σε κίνδυνο φτώχειας ή/και κοινωνικού αποκλεισμού την τελευταία δεκαετία.
